|
|
Củng
Cố Tình Yêu và Hạnh Phúc Gia Đình |
|
BÀI
NĂM: TỬ
Chữ
"tử " dùng ở đây có nghĩa là con cái (chứ không phải
là cáì "chết" cũng được gọi là tử). Về con cái tôi cũng
xin lưu ý quý ông bà anh chị chỉ hai điều này thôi.
1.
Điều lưu ý thứ nhất:
Con
cái vừa là niềm vui, là hạnh phúc vừa là gánh nặng, là nỗi âu
lo của các bậc làm cha làm mẹ. Con cái không chỉ là con cái của
chúng ta, mà còn là con cái của Thiên Chúa, của Giáo hội và cả
của xã hội, của đất nước chúng ta đang sống nữa. Vì thế mà trách
nhiệm sinh dưỡng và giáo dục con cái nên người và nên người Kitô
hữu chính danh là một trách nhiệm hết sức vinh quang và nặng nề
của cha mẹ. Nhất là vào thời buổi này thì vấn đề nuôi dưỡng và
giáo dục con cáì lại càng nặng nề khó khăn hơn bao giờ hết. Nhiệm
vụ khó khăn nặng nề ấy phải do cả cha lẫn mẹ đảm trách. Và trong
công việc giáo dục con cái thì điều quan trọng nhất là con cái
phải luôn luôn cảm nhận được sự yêu thương, đời sống gương mẫu
và sự thống nhất quan điểm của cha mẹ trong lẽ sống nói chung
và trong giáo dục nói riêng.
Riêng
về gương mẫu của cha mẹ, tôi xin kể câu chuyện của một gia đình
bạn sống ở Pháp: Trong chuyến đi Âu châu cách đây 7-8 năm do Đức
Cố Hồng Y Phan-xicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận tài trợ, tôi có ghé
thăm gia đình một anh bạn sống ở Strasbourg. Anh chị có 5 người
con, hai gái ba trai. Sau những năm đầu khó khăn, cuộc sống của
gia đình anh chị dần ổn định và thành công về nhiều mặt. Một hôm
chúng tôi trao đổi với nhau về vấn đề giáo dục con cái, anh bạn
kể cho tôi nghe một câu chuyện này:
"Một
bữa nọ, khi gia đình tôi đang ở trong phòng khách thì có tiếng
chuông reo ngoài cửa. Cháu trai thứ hai ra mở cửa rồi vào nói
với tôi là có bác X. muốn gặp tôi. Vì không muốn tiếp người bạn
đó, nên tôi nói với cháu là con hãy ra cửa nói với bác X. là bố
không có nhà. Chẳng những không làm theo lời tôi nói, thằng bé
còn thẳng thắn "quạt" cho tôi một chập: "Tại sao
bố dạy con nói dối? Bố đang có mặt ở nhà, chứ bố có đi vắng đâu
mà bố nói là bố đi vắng! Nếu bố không thích gặp bác ấy, thì bố
cứ nói thẳng ra, có sao đâu? chứ tại sao bố lại nói dối và dạy
con nói dối?".
Anh
bạn tôi nói thêm với tôi rằng: "Dĩ nhiên là mình cứng họng,
mình còn có thể nói gì với con trong trường hợp như thế!"
Từ
câu chuyện nhỏ trên, chúng ta có thể rút ra nhiều điều bổ ích.
Cả trong lãnh vực đời thường lẫn trong lãnh vực sống Niềm Tin
tôn giáo, con cái chúng ta cần những tấm gương sống động để chúng
định hướng và xây dựng cuộc đời của chúng. Tiếc là cả ngoài xã
hội lẫn trong Giáo hội, con em chúng ta dễ gặp những người chỉ
biết nói mà không biết làm nhiều hơn là những người biết làm những
điều họ nói! Mong quí ông bà anh chị không quên câu nói dân gian
này: ''Lời nói lung lay, gương bày lôi cuốn ". Đức cố Giáo
hoàng Gioan Phaolô II (nếu tôi không lầm) cũng đã nói một câu
đại khái như vầy: “Thời đại ngày nay, người ta cần các chứng nhân
hơn cần các thày dậy” Thiết nghĩ trong lãnh vực gia đình câu nói
trên cũng rất chí lý. Có nhiều cha mẹ hối thúc con đi nhà thờ
mà bản thân mình thì không đi, dạy con sống yêu thương tha thứ
và bản thân mình không bác ái và thứ tha.
2.
Điều lưu ý thứ hai:
Trong
giáo dục con cái, các anh các chị nên đặc biệt quan tâm đến việc
giúp cho con cái mình biết sống có lý tưởng. Ngày nay chủ nghĩa
"thực dụng” và "duy vật" đang lan tràn khắp nơi.
Nó xâm nhập vào mọi môi trường, mọi quan hệ và hủy hoạí các tâm
hồn một cách đáng ghê sợ! Nhiều người, không khéo cả con em chúng
ta, cũng bị lây nhiễm và sống với cái não trạng hẹp hòi và méo
mó này: "Cái gì có lợi cho bản thân tôi là tốt, không có
lợi cho tôi là không tốt". Lợi hay không lợi ở đây là lợi
về mặt vật chất, tài chánh, ngay lập tức hay nhãn tiền. Không
khéo thì người trẻ của chúng ta xa lạ với lý tưởng sống cao đẹp,
vị tha. Không khéo thì con em chúng ta tưởng nhầm rằng ngoài tiền
bạc của cải, thú vui vật chất không còn giá trí nào khác đáng
để con người phải tìm tòi, hy sinh.
Cách
đây mấy năm một anh bạn tôi và tôi được ông Hoàng Xuân Việt mời
đến gặp gỡ nói chuyện, giao lưu với một số các học viên của ông.
Một phần học viên là các sinh viên đại học, một phần đông hơn
là những người đã học xong đại học và đang có nghề nghiệp ổn định
đàng hoàng trong xã hội. Đại đa số là người không công giáo. Với
một đối tượng đặc biệt như vậy chúng tôi gặp không khỏi lúng túng
trong việc chọn đề tài cho buổi gặp gỡ giao lưu. Cuối cùng, theo
gợi ý của ông Hoàng Xuân Việt, chúng tôi đã chỉ kể lại cho các
học viên ấy những công việc mà chúng tôi đã và đang làm và nói
tại sao chúng tôi làm những công việc ấy. Chúng tôi chỉ kể lại
một cách đơn sơ như một buổi chia sẻ, không khoe khoang tự đắc,
không tìm cách thuyết phục ai. Anh bạn tôi là người từ mười mấy
năm trời nay đã dấn thân vào công việc chăm lo cho một số trẻ
em đường phố. Con số các cháu được giúp đỡ lúc bầy giờ là 528
cháu tại 6 địa điểm khác nhau trong địa bàn thành phố. Anh lấy
đó là niềm vui, là hạnh phúc, là ý nghĩa cuộc sống của anh và
của gia đình anh.
Còn
tôi là người cũng từ mấy chục năm nay chuyên lo việc giúp giới
trẻ và người giáo dân trướng thành thông qua các lớp giáo lý,
thánh kinh, công đồng mà không đòi hỏi một khoản thù lao nào.
Ngoài ra trong khoảng thời gian 1993-1997 tôi cũng làm việc với
một tổ chức xã hội từ thiện của Mỹ tên là Food for the Hungry
International (Lương thực cho người đói) trong nhiều chương trình
y tế, giáo dục, xã hội và phát triển phục vụ người nghèo và từ
năm 1998 tôi lại cộng tác với anh bạn tôi để chăm lo cho các cháu
bụi đời nói trên.
Buổi
nóí chuyện và giao lưu của chúng tôi đã tạo được một ấn tượng
mạnh mẽ và tốt đẹp nơi nhiều người trẻ. Họ có dịp tiếp cận với
những con người cụ thể, có lý tưởng sống rất rõ ràng và sống lý
tưởng ấy một cách khiêm tốn, âm thầm. Nhiều bạn trẻ đã phát biểu
cảm tưởng là buổi giao lưu với hai chúng tôi tôí hôm ấy làm họ
"bừng tỉnh" vì giúp họ khám phá điều quan trọng này:
trong cuộc đời này đâu chỉ có tiền bạc của cải mới đáng phải vất
vả tìm tòi, đầu tư công sức, mà còn có bao giá trị cao quí khác
cũng đáng tìm kiếm; trong cuộc dời này đâu chỉ có quan hệ mua-bán,
cho-nhận, hai bên cùng có lợi, mà còn có một loại quan hệ khác:
híến tặng nhưng không, làm việc mà không đòi thù lao, giúp đỡ
mà không chờ đền đáp! Một thanh niên sống có lý tướng bao giờ
cũng dễ thành công hơn trong cuộc đời, phải không quí ông bà anh
chị? Hơn nữa đối với Ki-tô hữu chúng ta thì thử hỏi có lý tưởng
nào tốt đẹp, cao cả hơn lý tưởng của Tin Mừng.
Vì
thế cho nên cha mẹ phải giúp cho con cái có được một lý tưởng
cao thượng về công bằng bác ái Ki-tô giáo. Và phải quan tâm tạo
môi trường cho con cái chúng ta thực hiện lý tưởng ấy. Trên thực
tế tốt nhất là khuyến khích và giúp đỡ chúng tham gia sinh hoạt
các hội đoàn như Thiếu Nhi Thánh Thể, Lễ Sinh, Giáo Lý Viên, Linh
Hoạt Viên, Giới Trẻ.... Trong Đại Hội về Đất Hứa IV của Thiếu
Nhi Thánh Thể Việt Nam được tổ chức vào đầu mùa hè 2004 tại Chapman
University (California), nhiều người đã phải sửng sốt vì con số
các linh mục và nữ tu xuất thân từ Phong trào Thiếu Nhi Thánh
Thể Việt Nam.
Kết
luận
Một
trong những điều tôi nghi nhận được trong các chuyến đi Mỹ là
trẻ con Việt Nam ở Mỹ có cá tính rất mạnh, chúng rất chủ động
và thông minh. Tôi cho rằng đó là do ảnh hưởng của môi trường
sống và do việc các bà mẹ và thai nhi được chăm sóc rất chu đáo
về mặt y tế và dinh dưỡng. Sự kiện này càng làm nổi bật vai trò
của giáo dục gia đình đối với sự phát triển và hình thành nhân
cách của con trẻ. Nhưng sự giáo dục phải dược thực hiện từ rất
sớm, ngay từ khi đứa trẻ chưa chào đời và trong những năm đầu
tiên của nó. Người Việt Nam chúng ta có phương châm: “Uốn tre
thì phải uốn từ lúc nó mới là măng!”
|
|