|
Biên
soạn: Lm. Đoàn Quang Báu, CMC |
|
Cải
Tiến Ðể Duy Trì Hạnh Phúc Hôn Nhân
Cầu
nguyện:
Tin Mừng
theo thánh Matthêu (19, 1-9): Ðiều gì Thiên Chúa đã
liên kết, loài người không được
phân ly.
1.
Trình bày đề tài:
Truyện
mở đầu: Giết chó khuyên chồng.
Xưa
có hai anh em, anh giầu còn em nghèo. Anh không giúp em
mà chỉ hay rượu chè cờ bạc, cho bạn
bè nịnh hót vay mượn tiền. Người
em âm thầm chịu đựng. Vợ thấy
thế đã nhiều lần khuyên chồng phải
trọng tình ruột thịt, nhưng chồng
không nghe.
Một
hôm chồng đi vắng, vợ đánh chết
một con chó, bó chiếu để ở ngoài
góc vườn. Tối chồng về, vợ
làm vẻ sợ hãi nói là đã lỡ đánh chết
người, không biết chôn táng thế nào cho
khỏi lộ.
Thấy
tình thế nguy ngập, chồng vội đi
tìm những người bạn thiết đã
vay mượn nhiều tiền đến giúp,
nhưng ai cũng khéo từ chối. Chồng
lo sợ, buồn bã trở về. Vợ đề
nghị sang nhờ chú em đem đi chôn giùm. Chú
em vội đến giúp anh chị, khiêng xác chết
đi chôn. Nhân cơ hội, vợ nhắc cho
chồng về tình nghĩa anh em. Chồng có vẻ
tỉnh ngộ.
Sáng hôm
sau, bạn bè chồng kéo đến đầy
nhà, đòi ăn hối lộ, dọa nếu
không đưa tiền sẽ đi cáo quan. Chồng
định đút lót cho yên chuyện, nhưng
vợ can ngăn.
Chuyện
giết người đã tới tai quan. Quan đòi
vợ chồng lên xử. Trước toà, người
vợ khai rõ ràng sự việc, có ý giết chó
để thử bạn chồng. Nghe chuyện
lạ, quan cho người đi đào xác chết
lên, quả thực là xác chó.
Mấy
người bạn chồng bị phạt đòn
khốn khổ vì tội cáo gian, còn người
vợ được ban khen vì đã biết cách
khuyên chồng trở về đường chính.
(Nguyễn Văn Ngọc, Truyện Cổ Nước
Nam, trang 82-84)
1.1.
Cải tiến luôn mãi:
Ðôi hôn
nhân có thể đọc hàng ngàn sách vở viết
về "nghệ thuật thành công trong hôn nhân"
nhưng sẽ không thành công, nếu không hồi
tâm ôn lại những điều đã học
biết.
Mỗi
năm một lần (vào ngày kỷ niệm thành
hôn) bạn nên dành thời giờ ôn lại những
câu hỏi này để tự thẩm định,
hoặc vợ chồng giúp nhau thẩm định.
Không phải
tội ác tầy trời mới làm cho đời
sống hôn nhân mất hạnh phúc, nhưng chính
tại những cử chỉ tồi tàn, những
thái độ cẩu thả vô ý, những cử
chỉ lạnh lùng, những chấp nhất lặt
vặt, những kèo nhèo tiền bạc, những
bất đồng về cách dạy dỗ con
cái, cãi vã những chuyện không đâu. . .làm cho
đời sống hôn nhân mất hạnh phúc.
Ðôi hôn
nhân sẽ cải tiến tính tình và đời
sống gia đình nếu biết trả lời
đúng đắn những câu hỏi sau đây
do cha Edwin C. Haungs, dòng Tên biên soạn.
Người Chồng Tự Hỏi
A.
Tôi là người đàn ông nào?
Công việc
1. Tại
sở làm, tôi có tránh những lời thô tục,
tránh nói xấu người vắng mặt. Tôi
có nói những lời hợp công bình bác ái không?
Tôi có dám lên tiếng nói về đạo Chúa, bênh
vực đạo Chúa, Giáo hội khi có dịp
không? Tôi có làm việc tận tụy như một
giáo dân tốt không?
2. Tôi có
cư xử đứng đắn với nữ
giới cùng sở hay đã có những lời
nói, cử chỉ thiếu đứng đắn?
Thân thể
3. Tôi có
tắm rửa, cạo râu, cắt tóc, ăn mặc
sạch sẽ không?
4. Tôi có
vất quần áo giày vớ bừa bãi trong nhà
không?
Trí khôn
5. Tôi có
đọc sách báo lành mạnh, sách báo Công giáo, học
hỏi thêm để cải tiến trình độ
hiểu biết của tôi không?
Tinh thần
6. Vào những
mùa Vọng, mùa Chay, tôi có dọn mình xưng tội
không? Tôi xưng cho qua lần hay thành tâm cải
thiện?
7. Tôi có
dự lễ đúng giờ vào các ngày Chúa Nhật,
lễ trọng không? Có bao giờ dự Thánh lễ
ngày thường không? Có dự lễ tử tế
trọn lễ không, có vào muộn ra sớm? Có
đứng xó xỉnh cho qua lần không?
8. Tôi có
năng rước lễ không?
9. Tôi có
chầu Mình Thánh Chúa, viếng đàng Thánh Giá, đi
kiệu, hay dự nghi lễ nào khác bao giờ
không?
10. Ði qua
nhà thờ, khi có thể, tôi có vào viếng Mình Thánh
Chúa bao giờ không?
11. Tôi
có dự khoá hội thảo, tĩnh tâm để
cải tiến đời sống tinh thần
không?
12. Tôi
có siêng năng cầu nguyện, nhất là buổi
sáng và buổi tối không? Trước bữa
ăn và sau bữa ăn có cầu nguyện và
cám ơn Chúa không?
13. Tôi
có để tội trọng trong linh hồn hàng
tuần, hàng tháng không?
B.
Tôi là người chồng nào?
1. Tôi có
sửa chữa, trang trí, làm cho căn nhà tôi trở
thành mái ấm vợ chồng? hay tôi thích đi
chơi ở ngoài với bạn bè?
2. Tôi có
khó chịu khi vợ tôi dọn cơm trễ?
tôi có biết thông cảm, cám ơn người
vợ đã vất vả dọn bữa, đổi
món ăn cho tôi?
3. Tôi còn
yêu vợ như hồi mới cưới không?
(qua lời nói, cử chỉ. . .)
4. Tôi còn
nhớ ngày kỷ niệm thành hôn, ngày sinh của
nàng, mua món quà nhỏ tặng cho nàng để
chứng tỏ tình yêu nàng không?
5. Tôi có
bao giờ bàn với nàng về việc mua bán đồ
vật cho mình, cho gia đình không?
6. Tôi có
bắt nàng phải hỏi tôi trước khi mua
sắm đồ vật cho cá nhân nàng không? Tôi
có cám ơn nàng đã làm những gì cho tôi, cho gia
đình không, ví dụ, sinh con, dọn dẹp nhà
cửa, trông coi con, mua bán, nấu ăn, giặt
giũ?
7. Tôi có
nhận ra bộ quần áo mới nàng mặc,
để có lời khen ngợi không? 9. Tôi có khen
nàng, có xin lỗi nàng bao giờ không?
8. Tôi có
cằn nhằn nàng về tiền bạc chi tiêu
không?
10. Tôi
có giữ bí mật với nàng những việc
lẽ ra là vợ, nàng phải biết không?
11. Tôi
có liệu cho nàng có đủ tiền chi tiêu về
thực phẩm, áo quần, chăm sóc con cái không?
12. Tôi
có liệu cho gia đình có bảo hiểm sức
khoẻ, bảo hiểm nhà cửa không?
13. Tôi
có tìm cách cho nàng giải trí, nghỉ ngơi ở
nơi nào đó ngoài căn nhà quen thuộc không?
14. Tôi
có nói với nàng cách yêu thương và kính trọng
không?
15. Tôi
có chê bai, làm mất mặt nàng trước mặt
người khác không?
16. Tôi
có biết chia sẻ những công việc trong
nhà, nhất là những việc của mình như
tự treo quần áo v.v. . . không?
17. Khi
có chuyện bất đồng, tôi có bàn giải
lịch sự, tử tế với nàng không, hay
tôi gắt gỏng, giận dữ khi nàng có ý kiến
khác với ý kiến tôi?
18. Trong
việc "chăn gối" có để ý
tới làm vui lòng nàng hay chỉ nghĩ đến
thoả mãn mình thôi?
19. Tôi
có cư xử tử tế với họ hàng
và bạn bè của nàng không?
20. Tôi
có giúp nàng sống đạo tử tế, hay
tôi ngăn cản, kêu ca không cho nàng đi nhà thờ,
đọc kinh nhiều, tham gia hội đoàn?
C.
Tôi là người cha nào?
1. Tôi có
ý thức về sự cao cả và trách nhiệm
của người cha trong gia đình, có vui vẻ
chấp nhận những tốn kém chi phí, không
được tự do khi có con cái không?
2. Có ý
thức vai trò người cha phải cung cấp
nhu cầu cho gia đình, tạo cho gia đình được
hạnh phúc, đứng đầu chịu trách
nhiệm. . . không?
3. Có gắng
cải tiến (đọc sách báo, học hỏi,
vợ chồng bàn nhau) để trở thành một
người cha tốt không?
4. Có nói
ngược lại lời vợ trước
mặt con cái, làm giảm thế giá nàng không?
5. Có cho
con cái theo học lớp giáo lý, Việt ngữ
không? Có dạy con về đạo trong những
năm đầu đời của chúng không?
6. Có cho
con cái dự những cuộc giải trí lành
mạnh không?
7. Có biết
quan niệm của con cái về cuộc đời
thế nào không?
8. Có khuyến
khích chúng hỏi và trả lời chúng cách đàng
hoàng không?
9. Có dạy
con cái để chuẩn bị cho tuổi dậy
thì của chúng không?
10. Khi
thấy con muốn theo ơn kêu gọi tu trì, có
khuyến khích, hay đã làm ngãng trở ơn
gọi của chúng? 11. Có chuyện trò vui vẻ
với vợ con trong bữa ăn và sau bữa
ăn không?
12. Có biết
con tôi chơi với bạn nào không? Chúng đọc
sách báo gì, hay đi chơi ở đâu không?
Về nhà lúc mấy giờ đêm?
13. Có khuyến
khích con cái thăm viếng các gia đình để
làm quen với những người Công giáo tốt
không? Thăm viếng bệnh viện, nhà dưỡng
lão?
14. Có khuyến
khích con cái làm bài nhà trường đã chỉ
định không? Có giúp con làm bài ở nhà không?
15. Có ký
lấy lệ vào sổ điểm của con
cái hay xem xét theo dõi kỹ lưỡng? Có khuyến
khích chúng cố gắng và khen thưởng khi
chúng đã cố gắng không?
16. Có cộng
tác với nhà trường nơi con cái đang
học không? Có biết tên thầy cô đang dạy
con cái không? 17. Có khuyến khích con cái năng xưng
tội, rước lễ không? Có làm gương
sáng cho con cái về việc năng xưng tội,
rước lễ không? 18. Con cái có bao giờ thấy
tôi say sưa rượu chè, xì ke, ăn nói thô tục
không?
19. Có chỉ
trích, bình phẩm các Ðấng bậc trong Giáo hội
trước mặt chúng không? Có hợp tác với
các ngài không?
20. Có chia
sẻ trách nhiệm nuôi dưỡng con cái, hay
bỏ mặc cho vợ?
Người Vợ Tự Hỏi
A. Tôi là
người đàn bà nào?
Thân thể
1. Tôi có
năng tắm rửa, điểm trang, giữ
vẻ duyên dáng. . . như khi chưa lấy chồng
không?
2. Có vui
tươi, dễ thương không?
3. Có ăn
mặc sạch sẽ, thơm tho, nhã nhặn,
kín đáo tuỳ theo tuổi tác không? Trí khôn
1. Tôi có gắng học hỏi, cải tiến
trí óc (qua sách báo, nhất là sách báo Công giáo, dự
hội thảo..) không? Tinh thần
2. Tôi có năng xưng tội, rư ớc lễ
không?
3. Có đi dự lễ đúng giờ các Chúa Nhật,
Lễ Trọng không? hay tôi đến muộn
về sớm?
4. Có bao giờ đi lễ ngày thường không?
5. Có lần hạt Mân Côi tôn kính Ðức Mẹ
mỗi ngày không?
6. Có cầu nguyện, nhất là ban sáng và ban tối
không? 7. Có tránh những lời thô tục, chửi
rủa, nói phạm, nói xấu ai không?
8. Có ở độc ác với ai không? Nghĩ
xấu, vu oan, làm ác?
9. Có tỏ ra bác ái, quảng đại với
gia đình, với họ hàng, bạn bè, láng giềng,
cả kẻ thù nghịch không?
10. Trong ý tưởng, lời nói, việc làm, có
nhìn ngắm Ðức Mẹ là gương mẫu
không?
11. Có giữ cẩn mật những điều
phải giữ kín, những điều người
ta căn dặn không?
12. Có dễ nổi khùng, bất nhẫn không?
13. Có sống ích kỷ, hay rộng rãi, quảng
đại với người nghèo, với cộng
đoàn, giáo xứ, với Giáo hội, với
công việc truyền giáo, từ thiện không?
B. Tôi
là người vợ nào?
1. Tôi còn cảm thấy yêu chồng, kính trọng
chồng không?
2. Có gắng làm những cái nho nhỏ cho chồng
để duy trì tình nghĩa vợ chồng không?
3. Có khuyến khích và kiên tâm giúp chồng nên tốt
không?
4. Có biết bỏ qua lỗi lầm của chồng
không? Có đem lỗi lầm của chồng ra
nói với bạn bè không?
5. Có tỏ ra ghen chồng cách vô lý không?
6. Có làm nhục chồng trước mặt người
khác không?
7. Có giữ lòng thù hận với chồng và không
thèm nói chuyện không?
8. Có giữ chặt túi tiền không cho chồng
tiêu gì không? Có tránh những món chi tiêu không cần
không? Có giữ sổ chi tiêu hay hoá đơn rõ
ràng không?
9. Có tỏ ra lịch thiệp với họ hàng
bạn bè của chồng không?
10. Có giúp chồng trong công việc của chồng
không?
11. Có từ chối "việc chăn gối"
khi không có lý do chính đáng không. Có làm việc yêu
thương này chỉ vì miễn cưỡng
không? Có được thoải mái khi chia sẻ
sự thân mật vợ chồng với chồng
không? Nếu không, tôi có cho chồng biết không?
12. Khi đôi bên có điều khác ý, có bình tĩnh
phân giải với chồng không?
13. Khi gặp vấn đề luân lý tội phúc,
có biết đi bàn hỏi với linh mục khôn
ngoan thành thạo không?
Bàn ăn
14. Nhà bếp, bàn ăn nhà tôi có sạch sẽ,
bữa ăn có dọn đúng giờ cho chồng
không?
15. Tôi có tìm hiểu cách nấu nướng, thay
đổi món ăn cho chồng không, hay nấu
hoài một vài món trong nhiều ngày?
16. Trước bữa ăn, gia đình tôi có cầu
nguyện và sau khi ăn có cám ơn Chúa không?
17. Có chịu khó lau chùi dọn dẹp nhà cửa,
đồ đạc sắp đặt ngăn
nắp hay để dơ bẩn, ngổng
ngang bừa bãi, chuột dán chui rúc?
18. Có đọc sách báo, học hỏi để
biết cách làm đẹp nhà cửa, phòng ngủ,
phòng khách bằng mầu sắc của màn gió,
khăn trải giường, hoa cảnh, tranh
ảnh trên tường không? Có Ảnh, tượng
Chúa, Ðức Mẹ, thánh Bổn mạng, Thánh Giá,
nước phép, tràng hạt. . ..không?
C. Tôi là người
mẹ nào?
1. Tôi có hiểu biết chức vụ làm mẹ
cao cả, và vui vẻ đón nhận không?
2. Công việc làm ngoài nhà để sinh sống,
để tham gia đoàn hội, có ngăn trở
tôi trông coi săn sóc con cái không?
3. Gia đình tôi có được ăn uống
vui vẻ,ngon lành không?
4. Có gắng cải tiến bản thân bằng
đọc sách báo, dự khoá hội thảo, bàn
bạc với chồng những vấn đề
của con cái không?
5. Có "nhất tâm thuận ý" với chồng
trong việc dạy dỗ con cái không?
6. Có dạy con cái bằng gương tốt,
bằng những nhắc nhở lịch sự
không?
7. Có để ý dạy con về đạo Chúa
ngay khi chúng còn nhỏ không? Con cái được
theo học trường Công giáo, hoặc theo lớp
giáo lý Công giáo không?
8. Có nói gì phản đối các cha, các sơ, các
thầy cô trước mặt con cái không?
9. Có dạy con cái cách bảo vệ đức
trong sạch Công giáo, nhất là con cái khi tới
tuổi "lớn đủ" không?
10. Có biết con chơi với bạn bè nào, đọc
sách báo nào, thích coi phim gì, thích đi nơi nào giải
trí chỗ nào không?
11. Có dễ dãi cho con cái hỏi những vấn
đề của chúng không? Có trả lời con
cái cách bình tĩnh, nhã nhặn hay gắt gỏng,
đe dọa?
12. Có giúp con cái làm bài ở nhà không? Có khuyến
khích và khen thưởng khi con cái có kết quả
tốt ở trường không? Có cộng tác với
nhà trường trong việc giáo dục con cái
không? Có biết các thầy cô giáo của chúng không?
13. Có thấy con cái năng xưng tội, rước
lễ không? Có năng xưng tội rước
lễ để làm gương sáng cho con không?
14. Con cái có thể thấy hình ảnh nhân đức
của Ðức Mẹ qua lời nói, việc làm,
sự tuân phục Thánh ý Chúa trong mọi biến
cố mẹ nó gặp không?
15. Có nói tục tĩu, nói xấu, nói hành người
ta, làm gương xấu cho con cái không? Có ăn
mặc thiếu nết na trước mặt
con không?
16. Có nuông chiều con cách thiếu khôn ngoan, làm
chúng hư thân mất nết, và làm cho cuộc
sống mới lớn của chúng khó khăn thêm
không?
17. Khi con cái được Chúa gọi đi tu,
tôi có khuyến khích hay ngăn cản chúng?
18. Có tập cho con những việc nhà như nấu
ăn, giặt giũ, khâu vá, cách tiêu xài tiền
nong, và những gì giúp cho tương lai chúng không?
Ðề nghị:
-
Cùng nhau dâng lễ tạ ơn sau khoá học.
-
Các học viên kết thân với nhau, bầu trưởng
khoá, hẹn gặp mặt hàng năm.
|