|
GOA-ĐA-LU-PÊ, MÊ-XI-CÔ
1. Những Lần Hiện Ra và Bối Cảnh Lịch Sử
Khi đề cập đến những lần hiện ra của Đức Trinh Nữ tại Goa-đa-lu-pê
(Guadalupe), người ta phải nhớ lại cuộc chinh phục Mê-xi-cô của
người Tây Ban Nha vào năm 1521. Chỉ mười năm sau đó, phép lạ Tê-pê-dác
(Tepejac) đã xảy ra. Đức Trinh Nữ hiện đến với một thổ dân tân
tòng da đỏ đang trên đường đi học giáo lý do các thừa sai Âu Châu
phụ trách.
Đi-ê-gô (Juan Diego) - tên của người thụ khải - đến trình bày
sự việc với đức giám mục Đơ Du-ma-ra-ga (Juan de Zumarraga), nhưng
lúc đầu ngài không tin. Vì thế trong lần được Mẹ hiện ra sau đó,
Đi-ê-gô xin Đức Trinh Nữ ban một dấu chỉ để có thể minh chứng
cho đức giám mục. Đức Trinh Nữ dạy Đi-ê-gô hái một ít hoa hồng
tại chỗ. Đây là điều ngoại thường vì lúc ấy đang tháng chạp, và
nơi đó là một chỗ toàn đá. Nhưng Đi-ê-gô hái được một ít hoa hồng
và cho vào áo choàng đem về. Khi ông mở áo để trình hoa cho đức
giám mục thì thấy một hình Đức Mẹ đã được in trên tấm áo. Từ đó,
hình ảnh này được các tín hữu Mê-xi-cô tôn kính tại Goa-đa-lu-pê.
Sự kiện Đức Mẹ hiện ra vào thời điểm một dân tộc đang thành hình
và suy phục đức tin Ki-tô giáo là một sự kiện quan trọng. Biến
cố này kèm theo một sứ điệp: Đi-ê-gô tuyên bố Đức Trinh Nữ là
“Mẹ của Thiên Chúa thật, Đấng ban sự sống,” và ông yêu cầu “xây
dựng một đền thánh tại nơi ấy để Đức Mẹ có thể tỏ ra lòng yêu
thương từ mẫu của Mẹ.”
2. Tầm Quan Trọng của Biến Cố tại Goa-đa-lu-pê
Việc Đức Mẹ hiện ra tại khởi điểm lịch sử dân tộc chính là đầu
mối ý nghĩa sự kiện đối với đất nước Mê-xi-cô. Biến cố này đã
lưu lại dấu ấn trong tâm thức người Mê-xi-cô. Đức Trinh Nữ Goa-đa-lu-pê
đã hiện diện trong tất cả mọi chặng đường lịch sử của đất nước
cũng như trong nếp sống đơn sơ, bình dị của dân tộc Mê-xi-cô.
Cuộc thị kiến Goa-đa-lu-pê và tất cả những gì liên hệ đã trở thành
một trong những giá trị kiên định được mọi người dân nhiệt thành
gìn giữ như một báu tàng.
Theo Cơ-rít-tô-phơ Ren-giơ (Christopher Renger, O.F.M.Cap.), có
thể thấy được lý do này trong những chi tiết ý nghĩa sau đây:
“Hình ảnh được lưu trên áo choàng của Gio-an Đi-ê-gô cách kỳ diệu
là hình ảnh Đức Mẹ mặc một chiếc áo của phụ nữ đang mang thai.
Người A-tếc (Aztecs) coi hình ảnh này như biểu chứng Đức Ma-ri-a
cùng với Thai Nhi Thánh đến viếng thăm họ. Họ giải thích toàn
thể hình ảnh đó theo ý nghĩa biểu trưng, như một cuốn sách chỉ
cho họ con đường đến cùng Thiên Chúa thật. Nhờ hình ảnh Đức Mẹ,
các nhà thừa sai đã xác định và giải thích nhiều chân lý đức tin,
và sử dụng hình ảnh ấy như một hướng đạo dẫn đưa các thổ dân da
đỏ đến với những ý niệm tôn giáo mới mẻ, nhưng trên một số phương
diện, lại tương tự như tín ngưỡng của họ.”
“Tại Goa-đa-lu-pê, Đức Ma-ri-a đã lưu ý đến nhiều chi tiết. Địa
điểm Mẹ chọn là đồi Tê-pê-dác mang một ý nghĩa đặc biệt đối với
các thổ dân da đỏ. Tê-pê-dác là nơi đã có một đền thờ được dựng
lên để tôn kính mẹ của một thần ngoại giáo. Khát mong của Mẹ Ma-ri-a
là có một đền thờ để tôn vinh Mẹ Thiên Chúa thật.”
“Địa điểm Mẹ chọn, kiểu áo Mẹ mặc, danh hiệu Mẹ xưng, tình yêu
và sự ân cần của Mẹ được biểu hiện trong quà tặng là hình ảnh
của Mẹ lưu lại trên tấm áo choàng của một thổ dân miền đó; mặc
khải của tình Mẹ ưu ái: tất cả điều này cốt để những thổ dân da
đỏ biết rằng Mẹ mới thực sự là Mẹ của họ. Họ đã gọi Mẹ bằng danh
xưng “Tonantzin” tức là “Mẹ Thiên Chúa.”
3. Tình Hình Hiện Nay
Đền thánh Goa-đa-lu-pê là nhà của mọi người dân Mê-xi-cô. Nơi
đó, họ có thể gặp được người Mẹ dấu yêu nhất, người cầu bầu cho
tất cả con cái. Người Mê-xi-cô cũng thường xuyên kính viếng đền
thánh.
Ngày nay tại Goa-đa-lu-pê, một vương cung thánh đường đang được
xây dựng, thiết kế hiện đại và hội đủ những tiêu chuẩn phượng
tự của Công Đồng Va-ti-ca-nô II. Vương cung thánh đường này sẽ
phục vụ du khách và tín hữu hành hương, tạo điều kiện cho những
công tác mục vụ tốt hơn, thích hợp hơn.
Linh Mục Mê-xi-cô
4. Chuyến Hành Hương của Đức Gio-an Phao-lô II
Nên nhắc lại đây “chuyến hành hương đức tin” Đức Thánh Cha Gio-an
Phao-lô II đã thực hiện đến Mê-xi-cô vào tháng Giêng 1979 - đó
là chuyến công du mục vụ đầu tiên của ngài “để xin Đức Mẹ Goa-đa-lu-pê
bảo vệ và trợ giúp triều đại Giáo Hoàng, để lặp lại với Mẹ bằng
một nhiệt tâm lớn hơn trước những trách vụ mới và nặng nề thúc
bách: “Totus tuus sum ego!” (Toàn thân con thuộc về Mẹ) và xin
vào đặt tay Mẹ tương lai của công cuộc rao giảng Phúc Âm tại Châu
Mỹ La-tinh” (ngày 25 tháng 1 năm1979 tại phi trường Fiumicino).
Trong bài giảng tại nhà thờ chính tòa thủ đô Mê-xi-cô ngày 26
tháng 7, Đức Thánh Cha đã kêu nài Đức Trinh Nữ Goa-đa-lu-pê ban
cho dân tộc Mê-xi-cô, những người “yêu mến Mẹ với niềm thành kính
sâu xa” ơn được trung thành trong những công cuộc kiếm tìm, đón
nhận, gắn bó và tín trung - những điều đã từng làm sinh động sự
trung thành của chính Mẹ.
Trong bài giảng thánh lễ tại vương cung thánh đường Đức Mẹ Goa-đa-lu-pê
(ngày 27 tháng1), Đức Thánh Cha đã đưa ra lời nhận định mang tính
lịch sử này: “Từ khi người thổ dân da đỏ Đi-ê-gô nói về Thiếu
Nữ dịu dàng tại Tê-pê-dác, lạy Mẹ, lạy Mẹ Goa-đa-lu-pê, Mẹ đã
vĩnh viễn đi vào đời sống ki-tô của dân tộc Mê-xi-cô.”
Để kết thúc bài diễn văn đọc tại Pu-ê-la ngày 28 tháng 1 năm 1979
nhân dịp khai mạc đại hội toàn thể giám mục Châu Mỹ La-tinh lần
thứ ba, Đức Thánh Cha đã nói: “Việc chúng ta gặp gỡ nhau diễn
ra trước sự hiện diện linh thiêng của Đức Mẹ Goa-đa-lu-pê, Đấng
được tôn kính tại Mê-xi-cô và toàn thể các quốc gia khác như vị
Từ Mẫu của Giáo Hội Châu Mỹ La-tinh, đối với Tôi là một nguyên
nhân vui mừng và một nguồn hy vọng. Xin Mẹ, “Ngôi Sao dẫn đường
công cuộc truyền bá Phúc Âm,” hãy là người hướng đạo trong những
suy nghĩ và quyết định của chư huynh trong tương lai. Ước gì từ
Chúa Con Chí Thánh của Mẹ, Mẹ sẽ ban cho chư huynh:
* Ơn mạnh bạo cần cho các sứ ngôn và ơn khôn ngoan theo đường
lối Phúc Âm cần cho các chủ chăn,
* Ơn sáng suốt cần cho những thầy dạy và uy tín cần cho những
người hướng dẫn,
* Ơn can đảm cần cho các chứng nhân và sự dịu dàng, kiên nhẫn,
hiền lành cần cho những người cha.”
Sau cùng, Đức Thánh Cha đã nói với giới công nhân tại Goa-đa-lu-pê
(ngày 30 tháng 1) những lời sau đây: “Cha đến với các con mang
trong đôi mắt và tâm hồn của Cha hình ảnh Đức Mẹ Goa-đa-lu-pê,
Đấng Bảo Trợ của các con. Các con dành cho Mẹ một tình yêu thơ
thảo làm Cha có thể thấy được không chỉ ở đền thánh Mẹ đây, mà
cả trong khi Cha đi ngang qua các con đường và các thành phố của
Mê-xi-cô nữa. Ở đâu có một người Mê-xi-cô là ở đấy có Đức Mẹ Goa-đa-lu-pê.
Mới đây có người đã nói với Cha rằng cứ một trăm người Mê-xi-cô
thì có chín mươi sáu người là tín hữu Công Giáo nhưng tất cả một
trăm người đều là một trăm người yêu mến Mẹ Goa-đa-lu-pê.”
A. Rum
|