|
|
Bí
Quyết Hạnh Phúc Hôn Nhân |
|
KHÁI
NIỆM VỀ TÂM LÝ
TRỊ LIỆU TRONG
HÔN NHÂN
Trước khi đi trình bày những
phương pháp hữu hiệu được
coi như những bí quyết nhằm bảo vệ
hạnh phúc của hôn nhân, tác giả xin minh xác
điều này: Từ ngữ bình thường
hay bất bình thường, tâm lý trị liệu
hay tâm bệnh được dùng trong sách này không
nhất thiết chỉ về những hội
chứng tâm bệnh, hoặc những chẩn
đoán của tâm bệnh học. Nó chỉ được
hiểu một cách tổng quát rằng, chúng ta
là những con người, do đó, trong những
suy tư và hành động đôi khi gặp những
giao động và khủng hoảng.
Tuy
nhiên, những giao động và bất ổn
tâm lý cũng như thể lý đó thường
tạo nên những tư tưởng, lời
nói và hành động vượt quá sự kiểm
chứng của lý trí và trí tuệ. Cũng có những
trường hợp những tư tưởng,
ngôn ngữ và hành động ta bị chi phối
mạnh mẽ bởi những rung cảm của
tâm hồn, hoặc cảm xúc do giác quan mà không
được kiểm chứng hoặc kìm hãm.
Và một khi những tư tưởng, ngôn ngữ
và hành động này vượt ra ngoài vòng kiểm
soát của lý trí, thường gây ra hậu quả
là tạo nên những biến chứng bất
thường trong cách cư xử, lời nói,
hoặc hành động. Trong hôn nhân, chính những
biến chứng đó là đầu giây mối
nhợ gây nên những tranh cãi, khủng hoảng,
nhiều khi đưa tới đổ vỡ
hạnh phúc giữa hai vợ chồng.
Từ
nhận thức trên, vì muốn giải quyết
những vấn đề trực tiếp đi
liền với cuộc sống thường ngày
của đời sống hôn nhân, quan niệm
cho rằng chúng ta trong nhiều trường hợp
có những tư tưởng, ngôn ngữ, và hành
động bất thường, là một quan
niệm khách quan. Chỉ có những ai nghĩ và
chấp nhận mình cần được sửa
sai, lúc đó sự sửa sai mới cần thiết
và hữu dụng. Trái lại, nếu cứ khăng
khăng cho rằng mình đúng, không cần phải
sửa sai, thì chính quan niệm đó đã là một
triệu chứng tâm bệnh cần được
trị liệu, trước khi sửa sai những
lý do khác khiến có thể làm đổ vỡ
hạnh phúc hôn nhân.
Theo
quan niệm thông thường, người Việt
Nam có thói quen giải quyết những rắc
rối và khủng hoảng về hôn nhân dựa
vào kinh nghiệm của những người lớn
tuổi trong gia đình, hay dòng họ, hoặc
dựa vào những lời khuyên can của các vị
lãnh đạo tinh thần. Lối giải quyết
này có thể chỉ giúp trấn át được
những gì đang bùng nổ trong tâm tư của
vợ chồng, hoặc làm êm dịu phần nào
những khủng hoảng đang đe dọa
hạnh phúc của hai người vì sợ lương
tâm cắn rứt, sợ mất lòng cha mẹ,
sợ mất thanh danh gia đình, sợ người
trong giáo xứ, trong giáo hội và cộng đoàn
đàm tiếu.
Nhiều người còn tin tưởng và trao
phó tương lai đời mình theo những lời
bói toán, tử vi, hoặc tướng số. Đặt
tương lai và hạnh phúc của mình vào những
đồng tiền sấp hay ngửa, những
quẻ, hoặc những lá số tử vi xét
về phương diện tâm lý và khoa học
mang nhiều sắc thái mê tín và dị đoan.
Vì khi bị chi phối bởi số mệnh là
những gì thuộc về tương lai, con người
ít ai dám liều lĩnh để đánh đổi
với vận mệnh.
Phân
tích những nguyên nhân đem lại hạnh phúc
hôn nhân, ta ít thấy có trường hợp nào
Thượng Đế bảo ai phải lấy
người này, hoặc lấy người kia
để được hạnh phúc. Ta cũng
chưa thấy ai có đủ khả năng nhìn
thấu tương lai để bảo đảm
hạnh phúc hôn nhân cho người khác khi nói với
họ phải kết hôn với người này
hoặc không nên kết hôn với người
kia. Tóm lại, hạnh phúc hôn nhân là kết quả
của sự tự do lựa chọn, và khả
năng chấp nhận của chính mỗi người.
Thượng Đế luôn luôn có mặt trong cuộc
đời hôn nhân của mọi người,
nhưng không phải là để bảo họ
phải lấy hoặc bỏ nhau, mà là để
chúc phúc cho những nỗ lực và sự cố
gắng của họ.
Chính vì thế, trong những trường hợp
vợ chồng cãi lẫy, chửi bới, hoặc
bất hòa với nhau, ít khi có chuyện một
người đúng hoàn toàn và người kia sai
hoàn toàn. Ít nhất cũng có người gây ra
nguyên nhân, và có người làm bùng nổ cái nguyên
nhân đó. Những ai đã có kinh nghiệm trong
lãnh vực hôn nhân đều biết rằng,
để giải quyết một vụ khủng
hoảng hôn nhân nào đó, họ sẽ phải
nghe đến nhàm tai về mọi tố cáo mà
người vợ hoặc chồng muốn nói
về nhau. Nhưng nếu khách quan với những
lời phê phán này, thì phải đi đến
kết luận rằng những ai mạnh miệng
la lối, chửi bới và tố cáo nhiều
nhất, lại là người thường gây
ra những lủng củng trong cuộc sống
hôn nhân của họ.
Trong đời sống hôn nhân, những điều
sau đây thường được coi là những
nguyên nhân có thể gây ra những đổ vỡ.
Đó là tính tình bẳn gắt, thái độ cố
chấp, giận hờn giai giẳng, ghen tương
vô cớ, tránh né nhau, thiếu thành thật với
nhau, từ chối nhau những ân ái vợ chồng,
to tiếng và cãi vã liên tục. Trước khi
bước vào đời sống hôn nhân, ta không
hề thấy những thứ đó, và chỉ
sau khi sống chung với nhau nó mới từ
từ xuất hiện. Như vậy, phải
có lý do. Và sự trị liệu và khải dẫn
của ngành tâm lý chính là những toa thuốc cần
thiết cho những trường hợp này.
Những trường hợp như vậy, cản
trở lớn lao nhất không phải là phân tích
được ai phải, ai trái, ai đúng nhiều,
ai đúng ít, mà làm sao để những người
đang hăng hái tố cáo chồng hoặc vợ
họ kia nhận ra họ thực sự có lỗi,
và họ cũng phải có trách nhiệm sửa
đổi lại quan niệm và hành động
của họ. Do đó, điều quan trọng
vẫn là ở nơi mỗi người, và ở
cả hai vợ chồng. Hạnh phúc hay không hạnh
phúc, thoải mái hay không thoải mái, tất cả
tùy thuộc ở hai người.
So
sánh kết quả của khoa tâm lý trị liệu,
người ta thấy rằng những ai luôn
luôn chối bỏ sự thật và không nhận
chân về những ưu và khuyết điểm
của mình thường là những người
sẽ không theo đuổi đến cùng trong
khi họ cần được chữa trị.
Hoặc những ai sự hiểu biết không
đến đâu, nhưng lại luôn nuôi cao vọng
chứng tỏ mình biết hết mọi sự,
cũng là những người không đạt
được thành quả tốt trong lãnh vực
tâm lý trị liệu. Muốn khám phá được
thực trạng uẩn khúc, và tâm tư của
mỗi người trong những trường
hợp như vậy đòi hỏi khả năng
chuyên môn và những ứng dụng tâm lý chuyên nghiệp.
Nhờ
những tiến bộ về khoa tâm lý trị
liệu, và những khảo sát thực nghiệm
của ngành tâm lý, nhiều người không còn
nghi ngờ về khả năng chuẩn đoán
và trị liệu của các nhà tâm lý học hoặc
những chuyên gia về gia đình. Điều
mà họ phân vân do dự, là làm thế nào tìm được
một người vừa chuyên môn lại vừa
có những quan điểm khách quan, đứng
đắn, để đưa ra những phương
pháp trị liệu và hướng dẫn cần
thiết. Sự tin tưởng đó dựa vào
những giá trị của chương trình học,
thời gian huấn luyện của các nhà chuyên
môn này.
Ngành trị liệu về tâm lý cũng như
trị liệu về thể lý, có những bác
sĩ chuyên khoa, và toàn khoa. Tuy nhiên, giữa những
y sĩ đó, vẫn có người mà ta nghĩ
rằng thích hợp với ta, và có khả năng
hơn về lãnh vực trị liệu cho ta.
Sự chọn lựa một nhà tâm lý hay cố
vấn gia đình cũng tương tự như
thế.
Quan
niệm về tâm lý trị liệu và khải
dẫn hôn nhân ngày nay trong các quốc gia tân tiến,
nhất là Hoa Kỳ là một ngành trong khoa học
thực nghiệm và ứng dụng. Các cuộc
khảo sát về kết quả những trị
liệu và khải dẫn này đã cho thấy
nó thực sự đóng góp rất nhiều vào
hạnh phúc và sức khỏe tâm lý của con người
và đời sống hôn nhân gia đình. Những
người tới các văn phòng tâm lý không chỉ
giới hạn nơi một thành phần nào,
hoặc tuổi tác nào. Những người tới
tìm sự cố vấn và giải quyết các
vấn đền cá nhân, hôn nhân, hoặc gia đình
thuộc mọi thành phần từ bình dân đến
trí thức, từ nhỏ tuổi tới lớn
tuổi. Một điều có lẽ hơi làm
ngạc nhiên đối với độc giả
Việt Nam, là ở Hoa Kỳ đa số những
người tới các văn phòng tâm lý không phải
là những người nghèo, bình dân hay kém học
thức, mà là những người giầu, có
địa vị, và học thức.
Tóm
lại, ai cũng có những lúc tâm hồn bấn
loạn, và cũng có những lúc cuộc sống
gặp căng thẳng và khó chịu. Nhưng
trong đời sống cá nhân và hôn nhân, chính những
bấn loạn, những căng thẳng, và khó
chịu kia lại là những lý do gây ra sự
đổ vỡ, hoặc đưa đến
tình trạng bất hạnh của hôn nhân. Do đó,
sự trị liệu là một việc làm cần
thiết, hiển nhiên, và khôn ngoan.
|
|