"Phúc Cho Các Con..."

Trong tác phẩm mang tựa đề: "Người Nghèo của Thiên Chúa" có đoạn viết về Thánh Phanxico Assisi như sau:

Khi mặt trời vừa ló dạng, tôi và một người bạn của tôi lại lên đường, chúng tôi đến một thành phố nhỏ mà tôi không nhớ tên. Người bạn của tôi vốn là một người bạn chí thân với Thánh Phanxicô Assisi từ thuở nhỏ. Tình cờ gặp lại vị Thánh giữa chợ, anh ta liền chạy đến ôm lấy Ngài và nói : "Này anh Phanxicô, ai đã khiến anh ra nông nỗi này!" Phanxicô cười đáp: "Chúa làm". Bạn tôi lại hỏi tiếp: "Bao nhiêu áo quần đẹp của anh, cả cái cánh lông chim đỏ gắn trên chiếc mũ da của anh thuở nào sao mất hết cả rồi? Và còn mấy chiếc nhẫn vàng trên tay anh đâu?" Phanxicô lại cười đáp: "Satan đã cho tôi, tôi đã trả lại cho hắn tất cả rồi". Bạn tôi đưa mắt nhìn từ đầu đến chân vị Thánh. Anh không thể tưởng tượng được người bạn hào hoa thuở nào bây giờ tàn tệ, không mũ, không giày dép và nhìn rất lạc lõng, đơn côi. Cảm xúc đến rơi lệ, anh hỏi vị Thánh: Này Phanxicô, anh đến từ đâu vậy?" Vị Thánh đáp: "Từ một thế giới khác". Bạn tôi thắc mắc:"Sao anh lại ca hát?" Vị Thánh giải thích: "Tôi hát để khỏi quên đường"...

Giai thoại trên đây có thể gợi lên cho chúng ta một vài suy nghĩ thế nào là niềm hạnh phúc đích thực trong cuộc sống con người. Có người tưởng hạnh phúc nằm trong giàu sang. Có người lấy danh vọng, uy quyền làm hạnh phúc. Có người đi tìm hạnh phúc trong lạc thú. Người ta tìm cách tránh khó khăn, phiền toái trong đời sống bao nhiêu có thể và nghĩ rằng làm như vậy là đang đi tìm hạnh phúc cho mình. Xã hội Mỹ có khuynh hướng đánh giá trị con người qua số lượng và phẩm chất của đời sống hưởng thụ. Tuy nhiên tất cả những điều trên chỉ là cái bóng hạnh phúc, không phải hạnh phúc thật. Mà nhiều khi cái bóng hạnh phúc đó lại giết chết hạnh phúc thật. Ông Martin tại tiểu bang Atlanta mất một trăm ngàn Mỹ kim trong một cuộc buôn bán chứng khoán. Người đàn ông này không còn một giải quyết nào khác hơn là giết vợ, 2 đứa con thơ, sát hại mấy người vô tội khác và cuối cùng tự kết liễu đời sống mình.

Thiên Chúa, Đấng đã đặt để trong trái tim con người hạnh phúc, nên chỉ Thiên Chúa mới có thể chỉ cho con người cách đi tìm hạnh phúc. Trong bản Hiến Chương Nước Trời là Tám Mối Phúc Thật, Chúa Giêsu, Đấng Cứu Thế đã chỉ cho chúng ta con đường dẫn đến hạnh phúc thật, một con đường nghịch lý. Thế gian cho rằng giàu có lợi lộc là hạnh phúc thì Chúa bảo: "Phúc cho những ai có tinh thần nghèo khó vì Nước Trời là của họ" (Mt 5:3). Thế gian tranh giành địa vị danh vọng đến gây gỗ thù ghét nhau và tưởng đó là hạnh phúc, nhưng Chúa Kitô dạy: "Phúc cho những ai hiền lành..., ăn ở thuận hòa..., xót thương người..." (Mt 5: 4,7,9). Người đời ham vui thú và sợ khổ vì điều lành thì Chúa Kitô lại chúc phúc: "Phúc cho ai đói khát sự công chính, phúc cho những người có lòng trong sạch vì họ sẽ được nhìn xem Thiên Chúa" (Mt 5: 6-8). Những mối phúc không chỉ là những lời an ủi mà còn là những lời hứa long trọng do chính Đấng duy nhất hiểu rõ hạnh phúc là gì và còn có thể ban chính hạnh phúc ấy nữa.

Sống Hiến chương nước Trời đòi chúng ta thái độ nghịch lý: nghịch lại con người tự nhiên khuynh chiều về tội lỗi; nghịch lại văn hóa xã hội đặt cá nhân, vật chất và tự do không chính đáng lên trên những giá trị cộng đoàn, siêu nhiên và lề luật của Chúa. Thánh Phaolô đã nói đến sự đối chọi giữa tinh thần thế gian và tinh thần Đức Kitô: "Những điều mà thế gian cho là điên dại thì Thiên Chúa đã chọn để làm cho những người khôn ngoan phải xấu hổ, điều mà thế gian cho là yếu hèn thì Thiên Chúa đã chọn để làm cho những gì là mạnh mẽ phải hổ ngươi. Thiên Chúa chọn những điều hèn hạ đối với thế gian, những điều bị khinh chê..." (1 Cor 1:27-28). Trong Cựu Ước, tiên tri Sophonia cũng đề cập đến tinh thần này: "Những người hiền lành là những kẻ tuân giữ luật Chúa. Hãy tìm công lý, hãy tìm sự khiêm nhường vì một dân tộc khiêm tốn và nghèo nàn, biết tin tưởng vào danh Thánh Chúa sẽ được sống sót để sẽ không còn làm điều bất công, không nói dối, không phỉnh gạt" (Soph. 2:3, 3:12-13)

Ai muốn hiểu và sống những nghịch lý của tám mối phúc thật đòi sự hối cải, từ bỏ cái nhìn nhân loại mà nhận lấy cái nhìn của Thiên Chúa, để cho ánh sáng và chính cuộc sống của Con Thiên Chúa xâm chiếm mình. Lúc đó chúng ta hiểu rõ điệp khúc "phúc cho các con", một điệp khúc tràn đầy hoan lạc của hiến chương Kitô giáo.

Sr. Irene Khanh, CMR - 2005.

Chúa Nhật 4 Thường Niên – Năm A; 3-2-2008
Xp 2:3; 3:12-13; 1 Cr 1:26-31; Mt 5:1-12a
Tám Mối Phúc: đường đưa tới tự do

Các bài đọc hôm nay cho chúng ta hình ảnh về những người nghèo của Thiên Chúa. Đó là những người cùng khổ, nhỏ bé hèn hạ, bị chà đạp. Họ sẽ được Thiên Chúa bênh đỡ ủi an.

Trong Bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu giảng về “Tám Mối Phúc”. Kêu gọi chúng ta làm công dân Nước Trời, Chúa Giêsu trình bày cho ta một “Hiến Chương” hay một “Tuyên Ngôn” để giúp ta đi theo con đường Ngài đã đi xây dựng Nước Trời. Hay cũng là lời tuyên thưởng cho những công dân đã trung thành với luật điều của Nước Trời. Họ là ai? Là những người có tâm hồn nghèo khó, hiền lành nhịn nhục, sầu khổ, khao khát nên người công chính, xây dựng hoà bình, có tâm hồn trong sạch, bị bách hại, bị xỉ vả và vu khống đủ điều. Đó chính là những người nghèo được Thiên Chúa ưu ái mà các ngôn sứ đã từng nhắc đến.

Con người ngày nay hiểu và định nghĩa hạnh phúc theo nghĩa phàm tục. Người có phúc là kẻ có nhiều may mắn giống như kẻ trúng số lớn, có thể sống cuộc đời vô lo. Người có phúc là kẻ có nghề nghiệp như ước mơ, có thể gặt hái nhiều lợi lộc. Người có phúc là kẻ có nhà cao cửa rộng, phú quí giầu sang... Hạnh phúc có nghĩa là đạt được những gì mình ước muốn và tự hào là do công sức mình tạo ra. Ngày nay phong trào tục hoá đã chiếm ưu thế trong mọi lãnh vực, ngay cả trong đời sống tôn giáo. Thị trường tìm đủ mọi cách qua điện ảnh, báo chí quảng cáo mời gọi con người ngày nay sống hưởng thụ. Sức dụ dỗ quá lớn, con người bị mê hoặc, không đủ sức chống lại, đành a dua hoặc tự nguyện chạy theo thói đời. Hậu quả tất nhiên chính là: đời sống luân lý càng ngày càng suy yếu, nhiều giá trị đạo đức bị đảo lộn hay bị bóp méo,... Thay vì tự do con người tự biến mình thành nô lệ!

Theo bản tính loài người, chúng ta ai cũng muốn hãnh diện. Hãnh diện tự hào với những gì mình có, mình là. Rất nhiều khi cũng hãnh diện cả với những gì vay mượn của kẻ khác nữa, thí dụ cậy mình có gốc gác, có con cháu làm lớn trong xã hội... Người ta đã dựa vào khôn ngoan của thế gian để tự hào tôi có bằng cấp này nọ, tôi có tài sản kếch sù. Thánh Phaolô đã tế nhị nhưng không kém mỉa mai, nhắc khéo tín hữu Côrintô về gốc gác khiêm tốn của mình: «Anh em thử nghĩ lại xem: khi anh em được Chúa kêu gọi, thì trong anh em đâu có mấy kẻ khôn ngoan trước mặt người đời, đâu có mấy người quyền thế, mấy người quí phái» (c.26). Lai lịch của tín hữu Côrintô chỉ có thế thôi, đâu có gì đáng để tự hào với người đời. Nhưng Thánh Phaolô cho họ biết chính Chúa là Đấng đã biến đổi thân phận của họ nên: ai tự hào thì hãy tự hào trong Chúa.

Đức Giêsu loan báo cho chúng ta bí quyết để sống cuộc đời tự do. Người sống tự do là người có tâm hồn thanh thản, người đó đứng vững như chiếc kiềng ba chân không lo lắng sợ sệt trước gió bão. Bởi vì dầu biết mình chưa thành toàn, chưa hoàn hảo nhưng kẻ ấy thâm tín rằng mình được yêu thương chấp nhận. Sống trong vòng tay yêu thương quan phòng của Thiên chúa thì tội tình chi phải đeo mặt nạ, cần chi phải xây cổng kín tường cao, cần gì phải tranh giành với thiên hạ những chuyện không đâu, cần gì phải quan tâm lo lắng đến thành công hay thất bại,... Còn gì hạnh phúc hơn khi có thể đối diện với con người thật của mình. Biết mình không thập toàn nhưng không sợ chê bai. Sống tự do có nghĩa là sống thành thật với chính mình.

Trong thực tế, dù là những Kitô hữu rất siêng năng và ngoan đạo, chúng ta vẫn sống theo những quy tắc càng ngày càng khơi sâu hố ngăn cách giữa chúng ta với những kẻ phận nhỏ, chúng ta đã rơi vào tội thờ ngẫu tượng, khi lòng ngoan đạo của chúng ta hướng về một Thiên Chúa do trí óc và con tim mình nhào nặn ra, chứ không phải Đức Giêsu Kitô trong Phúc Âm. Tiên Tri Sophonia cũng đã nói tới «một dân nghèo hèn và bé nhỏ, chúng sẽ tìm nương ẩn nơi danh Đức Chúa». Người nghèo của Thiên Chúa phải là người thi hành mệnh lệnh của Ngài, tìm nương ẩn nơi Ngài, tìm sự công chính, sống sao cho xứng với phẩm vị của mình, «đói cho sạch, rách cho thơm». Người sẵn sàng chịu bách hại, xỉ vả và vu khống đủ điều vì danh Chúa. Đó là dấu chứng hùng hồn, là thước đo lòng thành của họ đối với Thiên Chúa «Lửa thử vàng, gian nan thử đức». Tinh thần nghèo khó cốt ở chỗ biết sử dụng của cải đời này để làm vinh danh Thiên Chúa và mưu ích cho tha nhân. Đức Giê-su không chỉ đòi hỏi chúng ta phải sẵn sàng từ bỏ của cải, người thân, nhưng còn cần từ bỏ chính bản thân mình để được thuộc trọn về Ngài (Mt 19,27-30). Đó là cái nghèo tột cùng, nhưng cũng từ cái nghèo này đem lại cho chúng ta sự giầu có phong phú không gì có thể so sánh được, vì chúng ta đã chiếm hữu được chính Thiên Chúa, Đấng là nguồn mạch mọi ân sủng.

Sr. Marciana Chuẩn CMR